e-Fatura’ya geçmek zorunlu hale geldi!

e-Fatura nedir? E-Fatura Rehberi

e-Fatura nedir sorusu basitçe: alıcı ve satıcı taraf arasında gerçekleşen fatura işleminin dijital ortam üzerinden gerçekleşmesi olarak tanımlanabilir. Elektronik fatura yani e-Fatura’da bir kağıt faturada yer alan tüm bilgiler mevcuttur. Bu nedenle kağıt fatura ile aynı hukuki geçerliliğe sahiptir.

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından dönem dönem açıklanan tebliğlere göre belirli şartları karşılayan firmaların e-Fatura’ya geçişi zorunlu olmaktadır. Zorunluluk dışında, düşük maliyet, hataların en aza indirgenmesi, posta işlemlerinin ortadan kalkması gibi sağladığı avantajlar nedeniyle pek çok firma da kendi isteğiyle e-Fatura’ya geçiş yapmaktadır.

e-Fatura gönderebilmek, e-Fatura alabilmek, gönderilen veya alınan e-Faturaları elektronik ortamda muhafaza ve ibraz etmek isteyen işletmelerin e-Fatura başvuru aşamasında önce mali mühür veya e-İmzaya sahip olmaları gerekmektedir.  Mali mühür veya e-İmzaya sahip işletmeler e-Fatura başvuru işlemini gerçekleştirdikten sonra Gelir İdaresi Başkanlığı’nın uygun görmesi halinde e-Fatura uygulamasını hemen kullanmaya başlayabilir.

GİB tarafından yayımlanan son tebliğe göre 2021 yıl cirosu 4 Milyon TL ve üzeri olan firmaların 1 Temmuz 2022’ye kadar, 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 3 Milyon TL ve üzeri olan firmaların ise takip eden yılın Temmuz ayında e-Fatura’ya geçmesi zorunludur.

e-Ticaret faaliyeti gösteren firmaların, gayrimenkul ve/veya motorlu taşıt, inşa, imal, alım, satım veya kiralama işlemleri yapan firmaların ve bu işlemlere aracılık faaliyetinde bulunan firmaların 2020 ve 2021 cirosu 1 Milyon TL ve üzerine ulaşması durumunda e-Fatura sistemine 1 Temmuz 2022 tarihine kadar geçiş yapması gerekmektedir. Bu firma ve sektörlerin 2022 veya müteakip hesap dönemleri 500 Bin TL ve üzeri ciroya ulaşması durumunda takip eden yılın Temmuz ayı itibari ile e-Fatura’ya geçmesi zorunludur.

Elektronik fatura kullanma yöntemleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından sunulan portal yöntemi, entegrasyon yöntemi ve özel entegrasyon yöntemi olmak üzere üçe ayrılmaktadır.

GİB Portal Yöntemi: Gerekli bilgi işlem sistemi altyapısına sahip olmayan işletmelerin e-fatura uygulamasını kullanabilmeleri amacıyla GİB tarafından geliştirilen bir web uygulama yöntemidir.

Entegrasyon Yöntemi: Fatura hacmi yüksek ve gelişmiş bir bilgi işlem altyapısına sahip işletmeler tarafından tercih edilmektedir. Bu yöntemi kullanmak isteyen işletmelerin gerekli hazırlıklarını tamamladıktan sonra GİB’e başvurmaları gerekmektedir. Başvurusu kabul edilen işletmeler bütünleşme sürecini başarılı bir şekilde tamamladıktan sonra e-Fatura uygulamasını bütünleşme yöntemi ile kullanmaya başlayabilirler.

Özel Entegrasyon Yöntemi: Bu yöntem bilgi işlem sistemi altyapısı yetersiz olan işletmelerin e-fatura uygulamasından faydalanabilmesi için teknik yeterliliğe sahip özel bir entegratörün bilgi işlem sistemini kullanarak e-Fatura alıp gönderebilmelerine imkan sağlayan bir yöntemdir.

İşletmeler oluşturmuş oldukları faturaları daha sonra sorgulama yaparak kontrol edebilir mali işlerini ve muhasebe hesaplarını yürütebilirler. Bu sorgulama için Gelir İdaresi Başkanlığı’na ait efatura.gov.tr adresini kullanabilirler. Fatura sorgulaması için TC kimlik numarası veya vergi kimlik numarası olması yeterlidir. İşletmeler TC kimlik numarası veya vergi kimlik numarası ile sisteme giriş yaparak kestikleri faturalarını sistemden rahatlıkla sorgulayabilirler.

İşletmeler düzenlemiş oldukları e-Faturaları ticari koşullarda değişim, hatalı düzenleme gibi sebeplerden iptal etme gereği duyabilirler. Bu gibi durumlarda uygulanması gereken belli prosedürler vardır. Kendi içinde ikiye ayrılan temel e-Fatura ve ticari e-Faturaların iptali de farklılık göstermektedir.

Temel e-Fatura işlemlerinde alıcının faturayı reddetme hakkı yoktur. Fatura iptali için alıcının iptali onaylaması gerekmektedir. Alıcı onaylamadığı takdirde fatura geçerliliğini sürdürür.

Ticari e-Faturada alıcının faturayı reddetme, kabul ve iptal hakları vardır. İptal için alıcının yasal bir süresi vardır. Bu süre içinde alıcı iptal işlemi yapmadığı takdirde fatura geçerli olur.

e-Faturalar doğrudan işletme tarafından iptal edilemez. Fatura reddinden sonra e-Fatura iptal portalı üzerinden işlem gerçekleştirilebilir.

e-Fatura iptal işleminin yasal bir süresi vardır. Faturanın alıcı tarafından reddedilmesi için yasal süre 7 iş günüdür. Bu süre içinde herhangi bir işlem yapılmazsa fatura geçerli olur. 7 iş günü süresi faturanın alıcıya iletildiği tarihten itibaren başlar.

e-Fatura’nın avantajlarından ve kolaylığından faydalanmak isteyen firmalar, herhangi bir zorunluluk ve şart olmadan da isteğe bağlı olarak e-Fatura’ya geçiş yapabilirler.