Türkiye’nin kültürel miras hazinelerinden biri daha bilim ve kültür dünyasına yeniden kazandırıldı. Uzun yıllar müzecilik alanında önemli çalışmalara imza atan Mehmet Yusuf Akyurt’un arşivinden derlenen “Resimli Türk Âbideleri”, dokuz ciltlik prestij baskıyla yayımlandı.

Türk Tarih Kurumu tarafından hazırlanan eser, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu’nda düzenlenen törenle tanıtıldı. Törene Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Yüksel Özgen başta olmak üzere çok sayıda akademisyen, sanatsever ve kurum temsilcisi katıldı.

"Taş ve Tuğlaya İşlenmiş Kimliğimizdir"

Tanıtım töreninde konuşan Bakan Ersoy, eserin yalnızca bir kitap değil, taşlara ve nakışlara işlenmiş millet kimliğini günümüze taşıyan bir kültür hazinesi olduğunu vurguladı. Yusuf Akyurt’un, Türkiye’de müzeciliğin gelişimine büyük katkı sağladığını belirten Ersoy, şu ifadeleri kullandı:

“Onun gayretleriyle Konya Asar-ı Atika Müzesi kurulmuş, Mevlâna Türbesi müze düzenine kavuşturulmuş, Anadolu’nun dört bir yanındaki sanat eserleri kayıt altına alınmıştır.”

Ersoy, Türk Tarih Kurumu tarafından dijital erişime açılan koleksiyonun, artık sadece akademisyenler değil, gençler, öğrenciler ve sanat meraklıları için de ilham verici bir kaynak olduğunu söyledi.

Ersoy, Türk Tarih Kurumu tarafından dijital erişime açılan koleksiyonun, artık sadece akademisyenler değil, gençler, öğrenciler ve sanat meraklıları için de ilham verici bir kaynak olduğunu söyledi.

“Camilerimiz, medreselerimiz, köprülerimiz, hanlarımız yalnızca taş ve tuğladan ibaret değildir; her biri birer kimlik belgesidir,” diyen Ersoy, bu tür eserlerin korunması ve gelecek nesillere aktarılmasının öncelikli görevleri arasında yer aldığını kaydetti.

Kültürel Belleğin İzleri 1940’lardan Bugüne

Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Yüksel Özgen, 1940’lı yıllarda Anadolu’yu karış karış gezerek belgeler ve fotoğraflar toplayan Yusuf Akyurt’un çalışmasının, Türk kültürel mirasının görsel ve yazılı hafızası açısından eşsiz bir kaynak olduğunu ifade etti.

“Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerine ait binlerce mimarî yapının vakfiye, kitabe ve planları bu koleksiyonla kayıt altına alınmıştır. Günümüzde kaybolmuş ya da zarar görmüş yapıların izini bu eser sayesinde sürebiliyoruz,” dedi.

Özgen, 1.000’i aşkın fotoğraf ve belge içeren bu koleksiyonun yalnızca akademik değil, kültürel mirasa ilgi duyan herkes için değerli bir başvuru kaynağı olduğunu belirtti.

Koleksiyon Nasıl Hazırlandı?

Resimli Türk Âbideleri, Türk Tarih Kurumu Kütüphanesi’nde muhafaza edilen Yusuf Akyurt Koleksiyonu temel alınarak hazırlandı. Konya Mevlâna Müzesi’nin kurucu müdürü olan Akyurt’un 1942–1950 yılları arasında yürüttüğü çalışmalarda, Konya, Karaman, Sivas, Amasya, İstanbul, Kastamonu, Balıkesir ve Maraş gibi şehirlerdeki anıtlar; fotoğraf, kitabe ve planlarıyla birlikte kayıt altına alındı.

2024 yılında e-kitap olarak erişime açılan koleksiyon, 2025 itibarıyla dokuz ciltlik prestij baskı hâlinde yayımlandı. Eser; Osmanlı Türkçesiyle yazılmış vakfiyeler, kitabeler ve çizimlerle zenginleştirilmiş yapısıyla Türkiye’nin kültürel hafızasına ışık tutuyor.