Haber Detayı
19 Mart 2018 - Pazartesi 08:56 Bu haber 9683 kez okundu
 
İkindi Sohbetlerinde “Selçuklu Veziri Muineddin Süleyman Pervane” konuşuldu.
Yrd. Doç. Dr. Selim Kaya: “Muineddin Süleyman vezir olduktan sonra bile Pervane unvanını kullanmaya devam etmiştir. Muineddin Süleyman Pervane, Moğol hakimiyetinin Anadolu’da devamında önemli rol oynamasına rağmen Memluklerle işbirliğine gittiği gerekçesiyle Moğollar tarafından öldürülmüştür.”
Eğitim-Kültür Haberi
İkindi Sohbetlerinde “Selçuklu Veziri Muineddin Süleyman Pervane” konuşuldu.

Konya Büyükşehir Belediyesi ile Konya Fikir ve Sanat Adamları Derneği ve SÜ Selçuklu Araştırmaları Merkezi’nin ortaklaşa düzenlediği Yaşayan Konya Hafızası İkindi Sohbetlerinde bu hafta Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Ortaçağ Tarihi ABD Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Selim Kaya “Selçuklu Veziri Muineddin Süleyman Pervane” konulu bir konferans verdi.

Muineddin Süleyman’ın “Pervane” olarak tanındığına dikkat çeken Selim Kaya “Pervane, sultanın emirlerini ilgili birimlere ulaştıran kişidir. Sultanın her daim yanında bulunur, her işine kendisi karar verir. Muineddin Süleyman Pervane Anadolu Selçuklu tarihinde Saadettin Köpek’ten daha etkili olmuştur.”

PERVANE’NİN BABASI MÜHEZZEBİDDİN ALİ’NİN YÜKSELİŞİ

Muineddin Süleyman Pervane’nin babasının Mühezzebiddin Ali olduğunu belirten Kaya “Mühezzebiddin Ali, Irak-ı Acem tarafından 1.Alaaddin Keykubat zamanında Anadolu’ya gelen Deylemli bir kişidir. İslami ilimlere ve Arapçaya hakim olduğundan medresede işe başlamıştır. Döneminin Maliye Nazırı Sadeddin Ebubekir Müstevfi’nin damadı olarak devlet kademesinde yükselmiştir. 1238’deki Sümeysat Seferi’nden sonra vezirlik makamına getirilmiştir. Pervane, babasının vezir olmasından dolayı iyi eğitim almıştır. Mühezzebiddin Ali 1243’teki Kösedağ Savaşı’ndan sonra oğulları İzzettin ve Muineddin’i Baycu Noyan’ın yanına götürmüştür. İleride Muineddin Süleyman Pervane’nin devlet kademelerinde yükselmesinde Moğollarla bu tanışıklık büyük rol oynayacaktır.” dedi.

2.Gıyadeddin Keyhüsrev’in ölümünden sonra 6-7 yaşlarında üç ayrı eşten olan üç çocuk üzerinde duran Kaya; İzzettin Keykavus, Alaattin Keykubat ve Rüknettin Kılıçarslan’ın devleti yönetmek isteyenlerin elinde oyuncak olduğunu söyledi. Moğol hakimiyetinin iyice arttığı bu dönemde İzzettin Keykavus tahta geçiriliyor. Moğol hakanına bağlılığı bildirmek için İzzettin Keykavus’un yerine kardeşi Rüknettin Kılıçarslan, Karakurum’a gönderilir. Moğollar kendisine bağlılığını bildiren Rüknettin Kılıçarslan’ı tahtın naibi olarak bildirirler, Vezir Şemseddin’in öldürülmesine karar verirler.

MOĞOL TAHAKKÜMÜNÜN ANADOLU’DA ARTMASI

Kaya, “Şemseddin’in yerine vezirliğe Celaleddin Karatay getirilir. Celaleddin Karatay Moğol etkisini azaltmak için çaba sarf eder. Üçlü saltanatı devreye sokar. Karatay’ın ölümünden sonra kardeşler arasındaki taht mücadelesi iyice kızışır.

Muineddin Süleyman Moğolların desteğini alarak Erzincan subaşısı olur, Muineddin Süleyman’ın önü açılmaya başlar. Muineddin Süleyman vezir olmasından sonra bile ‘Pervane’ unvanını kullanmaya devam etmiştir. Moğolların baskısı yüzünden halktan alınan vergiler artırılmıştır.”dedi.

ÜLKE YÖNETİMİNDE MUİNEDDİN SÜLEYMAN PERVANE’NİN ETKİSİNİN ARTMASI

Kaya, Anadolu’ya hükmeden Moğollar ülkeyi iki kardeş arasında Kızılırmak’ın doğusu ve batısı olarak bölmüşlerdir. Kızılırmak’ın doğusunun yönetimi 4.Kılıçarslan’a, batısının da 2.İzzeddin’e verilmesi üzerinde durur. Vezir Muineddin Süleyman Pervane Hülagü’nün yanında ayrıcalıklı bir yere sahiptir. Anadolu’da iki sultan olmasına rağmen tek vezir vardır. Moğollar, Pervane üzerinden ülkeyi yönetirler. 2.İzzeddin’in 17 yıllık saltanatı bitince Anadolu 4.Kılıçarslan’a kalır. 4.Kılıçarslan tahtta oturuyorsa da gerçekte devleti yöneten Süleyman Pervane’dir.

4.Kılıcarslan ile Pervane 1265 yılında Abaka Han’ın yanına giderek bağlılıklarını sunarlar. Anadolu’ya dönüşlerinde sultan Konya’ya gelirken Pervane Abaka’dan aldığı izinle Tokat, Samsun yörelerinden topladığı askerlerle Sinop’u alır. Kılıcarslan’dan Sinop’un kendisine temlik edilmesini ister. Abaka Han’ın desteğini sağlamış olan Pervane’ye Kılıcarslan boyun eğmek zorunda kalır. Şehrin Pervane’ye verildiğini gösteren temliknâmeyi de Tarihçi İbni Bibi yazar.

Bu olaydan sonra Pervane ile Kılıçarslan’ın arası açılmaya başlar. Pervane onu ortadan kaldırıp tahta oğlu Gıyaseddin Keyhüsrev’i geçirmenin planlarını yapmaya başlar. Pervane Abaka Han’a Kılıçarslan’ın Memluk sultanı ile birlikte hareket ettiğini bildirir. Abaka da ona sultanın ortadan kaldırılması için izin verir. Pervane 4.Kılıcarslan’ı 1266 yılında öldürterek yerine oğlu 3.Gıyaseddin Keyhüsrev’i geçirir. Pervane, devlet makamlarına kendi adamlarını yerleştirerek kızını da Keyhüsrev ile evlendirir. Anadolu Selçuklu Devleti’nin bir dönemine damga vuran Pervane, Anadolu’nun Moğol hakimiyetine girmesinde etkili olmuştur.

PERVANEOĞULLARI BEYLİĞİ

Muineddin Pervane Memluklerle iş birliği suçlamasıyla idam edilince Cüveynî, Pervane’nin ölümünden sonra “Süleyman artık yok, şeytanlar özgür” demiştir. Muineddin Pervane taht kavgalarının sürdüğü, Moğol baskısının arttığı, devlet otoritesinin azaldığı bir dönemde ülkeyi yönetmiştir. İhtirasları yüzünden kendine rakip gördüğü devlet adamlarını ortadan kaldırması, devlete çok pahalıya mal olmuştur. Kaya, 1277-1322 yılları arasında Sinop’ta hüküm süren Pervaneoğulları Beyliği çocukları tarafından kurulduğunu söyledi.

Selim Kaya konuşmasının sonunda sonunda Muineddin Süleyman Pervane’nin tasavvuf erbabıyla arasını iyi tutarak halkı kontrol ettiğini, Mevlana’nın Fîhî Mafih adlı eserini Pervane’ye ithaf ettiğini belirtti.

Program sonunda Yunak Belediye Başkanı Abdullah Emre Demirhan ve Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Merkezi Müdürü Doç. Dr. Hacı Ali Gökmen tarafından Yrd. Doç. Dr. Selim Kaya’ya hediye takdim edildi.

Kaynak: (BGRT) - Beyşehir Göl Radyo Televizyonu A.Ş. Editör: BGRT
Etiketler: İkindi, Sohbetlerinde, “Selçuklu, Veziri, Muineddin, Süleyman, Pervane”, konuşuldu.,
Yorumlar
Haber Yazılımı